W każdym przekroju pnia odczytać można poszczególne lata: 1 słój – 1 rok! I to zasada niezmienna. Na niej opiera się kalendarz dendrochronologii. Najdokładniejszy kalendarz i możliwość datowania w archeologii! Kiedy wpatrzymy się z bliska w przekrój pnia, dostrzeżemy zróżnicowanie przyrostów. U drzew rosnących w klimacie, gdzie sezon wegetacyjny nie trwa cały rok, roczny przyrost nie jest równomierny i składa się z dwóch warstw: drewna wczesnego – jasnego i drewna późnego – ciemniejszego. Część jasna powstaje wczesną wiosną, gdy przyrost jest bardziej dynamiczny. Powstające komórki mają duże średnice, cienkie ściany i mało włókien drzewnych a służą przede wszystkim do przewodzenia wody. Część ciemna powstaje późnym latem, komórki mają mniejsze średnice, grube ścianki i zawierają wiele włókien drzewnych – pełni ona głównie funkcję mechaniczną. Raz słój jest szerszy, raz węższy, to znowu szerszy i znów mniejszy. Dokładnie tak, jak warunki „odżywcze” danego roku dla drzewa, raz lepsze, raz gorsze, ale zawsze w danym regionie takie same dla wszystkich drzew! A to znaczy, że we wszystkich rosnących w pobliżu drzewach przyrosty są tak samo zróżnicowane. W ten sposób w drzewach rosnących w pobliżu, choć jedno ma 60 lat, a drugie 100 – można zauważyć lata „wspólnego” życia.
Przekrój tego pnia dębu można odczytać jak swój życiorys:
89 słoi, to 89 lat życia drzewa – 89 lat Twego i mego życia… Sam środek rdzenia to moment narodzin: zarówno drzewa, jak Ciebie i mnie… Tylko 6 przyrostów – i już szkoła! Dalszych kilkanaście i doroślejemy… O! tutaj w tym roku braliśmy ślub, a tu urodził się Szymon, jeszcze dwa słoje i radość narodzin Agnieszki… Tyle słoi, tyle wydarzeń. Jak szybko rośniesz, 1 słój to 1 rok, większy przyrost – lato! niewielki – zima. Widać nawet z której strony przyświecało słońce, tutaj słoje są znacznie szersze. 89 słoi-lat – widać wszystko jak na dłoni…
Jaki inny materiał jest odpowiedniejszy by stworzyć zegar, który cierpliwie odmierza upływający czas?